TORUŃ

Friedrich Heinrich Meyer
(prawnik, deputowany Reichstagu)

Honorowy Obywatel Miasta Torunia

Ur. w Gdańsku. Po zdaniu matury w gimnazjum gdańskim podjął studia prawnicze na uniwersytecie w Heidelberg w Berlinie. Promował się na uniwersytecie w Halle. Po złożeniu trzech egzaminów państwowych podjął na początku lat 50. pracę w berlińskim Prezydium Policji, na czele którego stał wówczas Hinckeldey, główny organizator reakcyjnej współpracy policji państw Związku Niemieckiego w okresie po rewolucji 1848. Następnie został skierowany do pracy w prokuraturze w Malborku, a od IV 1857 objął stanowisko prokuratora w Toruniu. Szczególna rola przypadła mu w okresie powstania styczniowego, kiedy prokuratura toruńska prowadziła liczne śledztwa przeciw działaczom zaangażowanym w ruchu patriotycznym. Występował między innymi z aktem oskarżenia przeciwko Natalisowi Sulerzyskiemu.

W 1867 odszedł ze stanowiska w prokuraturze państwowej i rozpoczął działalność w Toruniu jako adwokat. Decyzja ta była związana z włączeniem się w działalność polityczną oraz kandydowaniem w wyborach do Reichstagu Związku Północnego. Reprezentował okręg wyborczy toruńsko-chełmiński z ramienia ugrupowania narodowych liberałów także w Reichstagu Rzeszy Niemieckiej. W wyborach 3 III 1871 przegrał wprawdzie z polskim kandydatem ks. Marańskim z Ryńska, natomiast w kolejnych 10 I 1874 pokonał Michała Sczanieckiego. Zasiadał także w tzw. Parlamencie Celnym.

Jako prawnik uczestniczył w przygotowaniu projektów wielu ustaw. Ponadto bardzo aktywnie uczestniczył w życiu komunalnym, był radnym, pełnił funkcję przewodniczącego Rady Miejskiej. Był też wpływowym członkiem Deputacji Szkolnej, sprawującej nadzór nad szkołami. W 1875 opuścił Toruń, przenosząc się na stałe do Berlina, gdzie został wysokiej rangi urzędnikiem w Ministerstwie Sprawiedliwości. Był stałym członkiem Cesarskiego Urzędu Patentowego. Był też jednym z najaktywniejszych organizatorów życia kulturalnego.

Wkrótce po zamieszkaniu w Toruniu, w 1858, wstąpił do Coppernicus-Verein fur Wissenschaft und Kunst i podjął w nim działalność odczytową, prezentując m.in. kwestie prawne. W latach 1860-5 i 1869/70 pełnił funkcję prezesa towarzystwa. Po wyjeździe w 1875 przyznano mu członkostwo honorowe. Przede wszystkim jednak położył duże zasługi jako organizator najważniejszych uroczystości jubileuszowych tego czasu w Toruniu: w 1859 był współinicjatorem obchodów 100-lecia urodzin poety i dramatopisarza F. Schillera (Schillerfeier). Święto to stało się w Prusach jednym z pierwszych znaczących wystąpień opozycji liberalnej przeciw systemowi reakcji politycznej i w wielu miastach zostało oficjalnie zakazane przez władze. W 1862 inicjował podobny jubileusz ku czci J. G. Fichtego, w 1864 uroczystości szekspirowskie, a w 1869 rocznicowe ku czci A. von Humboldta. Przede wszystkim zapisał się jako jeden z głównych organizatorów jubileuszu kopernikowskiego w 1873.

Szczególnym zainteresowaniem obdarzał życie muzyczne, był nie tylko członkiem Liedertafel, ale także dyrygował na wielu koncertach muzyki chóralnej. W 1862 współuczestniczył w organizacji prowincjonalnego święta ruchu śpiewaczego, które miało także opozycyjny, liberalny charakter. W związku z wyjazdem do Berlina Rada Miejska przyznała Meyerowi, 25 III 1875 obywatelstwo honorowe Torunia.

Był żonaty z Marie z d. Albert, córką pastora ze Szczecina. Była ona także śpiewaczką i aktorką. Syn z tego małżeństwa był kuratorem uniwersytetu w Halle. Zmarł w Berlinie na zawał serca 24 VII 1888.

Opracowała: Magdalena Niedzielska
"Toruński Słownik Biograficzny" pod redakcją Krzysztofa Mikulskiego, Toruń 1998, tom 4, strony: 158-159. Towarzystwo Miłośników Torunia i Uniwersytet Mikołaja Kopernika.

>>> Wróć do listy Honorowych Obywateli Miasta Torunia